VR en AR als drijfveer voor een nieuw type internet
In de jaren negentig werd virtual reality een enorme techno-hype, die de wereld zou gaan veranderen. De belangstelling ebde snel weg, mede door een nieuwe opkomende trend: Internet. Dat fenomeen bestaat intussen alweer ruim 50 jaar en heeft de afgelopen 30 jaar onze samenleving wereldwijd behoorlijk veranderd. Maar in 2014 kwam VR weer helemaal terug en nam aanverwante technologie zoals Augmented Reality en 360-graden fotografie en -video daarbij mee in hernieuwde belangstelling en doorontwikkeling. Anders dan na de eerste hype, is VR nu echter niet zo diep weggezakt, maar wordt er langzaam in verschillende sectoren verder mee gewerkt. Dit betreft vooral professionele toepassingen, zoals voor training, ontwerpen in 3D en in de (geestelijke) gezondheidszorg. De lockdown van de scholen vanwege het Corona-virus heeft ook onderwijs met virtual reality een flinke boost gegeven.
5G, edge cloud en hologrammen
In het artikel over VR en 5G uit november 2019 vind je al aardig wat info over de relatie tussen 5G en de volgende generatie internet, waar de interactie met de applicaties door de gebruikers niet meer primair in centrale datacenters plaatsvindt, zoals nu, maar “aan de rand”. Een handig naslagwerk met de gebruikte terminologie bij vind je in de “Open Glossary of Edge Computing“. 5G wordt, als mobiel (draadloos) communicatieplatform met extreem geringe vertraging (latency) als randvoorwaarde beschouwd om VR echt breed te laten doorbreken in de maatschappij. Op de afbeelding boven het genoemde artikel zie je dat voor “echte drie-dimensionale VR en AR in 360 graden”, zowel een flinke bandbreedte van enige gigabits per seconde als een maximale latency van 2-3 milliseconde benodigd is. Dan heb je het dus over 1 persoon die in een digitale 3D-omgeving interacteert en hem voor z’n gevoel levensecht beleeft.
Maar wat als we met meerdere levensechte (met lichtvelden) gerenderde 3D-avatars straks op afstand met elkaar virtual reality willen beleven? Het Future Networks team van Huawei USA heeft berekend dat, zelfs met een grafische compressieratio van 1:100, je dan 5,7 Gbps per avatar-flow door het internet aan bandbreedte verstookt. Met een beetje toepassing op internet-schaal van 10-duizend gelijktijdige flows zit je dan alleen voor die avatars al op 57 terabit per seconde (Tbps). Om je een indruk te geven wat dit voorstelt: één van de drukste knooppunten op het internet ter wereld, die in Amsterdam (AMS-IX), heeft onlangs door de Corona-lockdown een transfer-piek geregistreerd van 8 Tbps.
een andere architectuur en nieuwe protocollen nodig
De conclusie van de werkgroep is dat er een heel ander internet moet komen, om dit soort toepassingen mogelijk te maken. Voor dit soort toepassingen moeten enorme hoeveelheden data onafhankelijk van locatie van de eindgebruikers onbelemmerd en zonder dat ze het merken van het ene naar het andere edge-datacenter kunnen stromen. Dat kan niet meer met het huidige op TCP/IP en de op hiërarchie gebaseerde protocollen als DNS, vindt de werkgroep. Ze stellen daarom voor om op zoek te gaan naar een nieuw basis-protocol voor “Network 2030”, en noemen dit “the New IP”.
maar ook een andere toezichthouder!
Zou president Trump nu echt zo bang zijn voor Huawei, omdat ze geheime achterdeurtjes in telecommunicatie apparatuur kunnen stoppen? Of is er meer aan de hand? Network2030 en New IP zijn projecten die niet plaatsvinden binnen de tradionele gremia waar nieuwe internet-standaarden en verbeteringen van bestaande worden ontwikkeld. Die laatste staan uiteindelijk nog allemaal, zij het op afstand, onder jurisdictie van de Verenigde Staten, zoals onlangs bij het afkeuren door ICANN van de verkoop van het .ORG-domein door ISOC, maar weer eens goed duidelijk is geworden. Toen het intussen in academische handen gekomen internet ging groeien moesten de ijveraars voor een vrij en open internet voor iedereen het opnemen tegen de (toen nog hoofdzakelijk Amerikaanse en) oppermachtige lobby van de “telecom” bedrijven, verenigd in de ITU (International Telecom Union). Dit door overheden in 1865 in Parijs als Convention Telegraphic Internationale opgerichte orgaan werd in 1947 een agentschap van de Verenigde Naties. Het internet heeft het uiteindelijk gewonnen en een niet goed door overheden te reguleren of te sturen netwerk van netwerken veroverde en veranderde de wereld.
Maar in de Verenigde Naties heeft de Verenigde Staten de laatste tijd steeds minder te zeggen. De invloed van China daarentegen neemt er daarentegen snel toe. En uitgerekend daar bij de ITU vinden vanaf 2018 de snode plannen om een nieuw internet te ontwikkelen plaats. Je snapt dat de IETF, ICANN en niet op zijn minst ISOC, zich ook grote zorgen maakt en zich weer tegen de oude vijand, maar nu als lobby-apparaat van China, moet gaan weren. En ook moet zorgen dat een “vrij internet” straks de ultieme virtual reality belevingen wel voor iedereen (tegelijk) mogelijk maakt. Zo is virtual reality nu dus ook een pion in de geo-politieke ontwikkelingen geworden.
Bij de IETF zijn ze er bpovendien helemaal niet van overtuigd dat de TCP/IP protocol stack en alle aanvullingen erop, zoals UDP en RTC, niet geschikt zou zijn voor nieuwe toepassingen. Op 20 maart is er vanuit de IETF op aangedrongen bij de ITU om te gaan samenwerken in een “Liaison statement“. Met daar onder andere vermeld:
“We have not seen any evidence of the need for a monolithic “New IP” designed from the top down.”
ETSI noemt ” New IP” tegenwoordig “Non-IP”
Dit verhaal over “het nieuwe internet” leek tot nu toe vooral over China tegenover de Verenigde Staten te gaan. Maar ook Europa speelt hier wel degelijk ook een rol, bijvoorbeeld via de ETSI. Deze Europese standaardisatie club op ICT gebied is onder andere verantwoordelijk voor technische standaarden als DECT, DAB+ en UMTS, maar werkt ook in en samen met andere standaardisatie organen, zoals de als genoemde ITU, het 3GGP consortium en met de IETF. En deze Internet Engineering TaskForce, die de huidige (en naar eigen zeggen ook toekomstige) technische architectuur en de daarvan af te leiden protocollen, vaststelt, is weer onderdeel van de ISOC, ICANN, kortom het grotendeels (nog) in de Verenigde Staten gevestigde traditionele internet standaarden en beheers conglomeraat. Een en ander is al in 1996 vastgelegd in RFC2026 en RFC2028. ETSI stelde vanuit haar werkzaamheden voor 5G al in 2015 vast dat het TCP/IP protocol belemmerend werkt om de beloften van 5G en wat daar nog op volgt, te kunnen waarmaken en startte het Next Generation Network initiatief. Onlangs werd hier vanuit weer een nieuw initiatief (Special Interest Group) bekend gemaakt, met de nu toch wel wat verwarrende naam “Non-IP Network”, die dus op zoek gaat naar een vervanging voor TCP/IP. In hun eigen woorden:
“ETSI ISG NIN (Non-IP Networking) has been formed to standardize protocols that will provide better support for 21st century use cases than the TCP/IP-based networking used in current systems is able to.”
Je kunt de whitepaper “Towards a New Internet for the Year 2030 and Beyond” van Huawei Technologies USA hier dowloaden.
Commentaar op dit bericht is uitgeschakeld