Virtueel opereren
Oefening baart kunst, is het gezegde. Voor medisch specialisten zoals chirurgen gaat het om meer dan het leren van “een kunstje”. Ze zijn verplicht om heel vaak te oefenen, liefst ook op echte patiënten als oefenmateriaal. Omdat sommige operaties domweg maar weinig voorkomen, de operatiekamers duur, druk bezet en, zeker in ontwikkelingslanden, schaars zijn, blijven de artsen langer in opleiding en mogen nog niet zelfstandig operaties uitvoeren, totdat ze voldoende “operatiekamertijd” hebben opgedaan en hun praktische werk als voldoende is beoordeeld.
En bij sommige operaties is er daarnaast sprake van extra risico’s voor de artsen en patiënten, zoals bij het verwijderen van nierstenen. De chirurg laat zich hierbij tijdens het opereren leiden door röntgenbeelden. Veel oefenen betekent ook eerder het jaarlijks maximaal toegestane niveau bereiken van de cumulatieve straling, waarna er niet meer geopereerd mag worden. Het is dus niet zo verwonderlijk, dat er nu een apparaat ontwikkeld is waarmee er voor dit soort operaties in een virtuele operatiekamer en virtuele patiënt, maar met fysieke en drukgevoelige (haptic feedback) apparatuur geoefend kan worden.
In het Autodesk Technology Center in Toronto, Canada, is een mobiele simulator voor dit soort operaties ontwikkeld door het Marion Surgical Center. Deze kan na installatie en instructies ook in ontwikkelingslanden zonder gespecialiseerde operatiekamers achtergelaten worden, waarna de trainingen op afstand begeleid kunnen worden. Er zijn nog veel meer voordelen verbonden aan het virtueel opereren, naast veel kunnen oefenen. Het bijhouden van de scores en deze niet alleen vergelijken voor één chirurg (al dan niet nog in opleiding), maar ook het kunnen vergelijken van de werkwijze en scores van ervaren chirurgen onderling, biedt een goed uitgangspunt voor het verbetering van zowel individuele prestaties als van de chirurgische processen in de praktijk. De ontwikkelaars van deze nierstenen-verwijder simulator, het Marion Surgical Center, hebben zo na talloze iteraties een zeer nauwkeurige trainingsmogelijkheid ontwikkeld voor deze specifieke chirurgische ingreep. Ze zijn erg tevreden over de resultaten en gaan nu kijken of er voor heel complexe (en dus vaak te oefenen) operaties, zoals het verwijderen van wondweefsel in de aders tussen hart en de longen, ook een haptiche VR-simulator ontwikkeld kan worden.
Ook in de voorbereidingsfase voor lastige en complexe operaties biedt virtual reality tegenwoordig in toenemende mate een uitkomst. Denk aan het opsporen van de exacte locaties van een bloedprop in een minuscuul klein bloedvat of een zich net aan het ontwikkelen tumor in de hersenen. Je wilt de uit te voeren protocollen en handelingen ook oefenen met verschillende disciplines die samenwerken tijdens een operatie. Hoe vind je zo’n problematisch maar minuscule plek snel en exact genoeg, zowel bij de voorbereiding als tijdens een hersenoperatie? Samen oefenen met of laten meekijken door (al dan niet meer ervaren) collega’s in een, op zijn Engels, “collaborative networked, multi-user, multi-disciplinary environment powered by VR”, is hiervoor de oplossing tegenwoordig. In 2010 kregen twee voormalige piloten van de Israëlische luchtmacht een idee: “waarom kunnen ook chirurgen niet van tevoren hun missie uitvoeren?” Nu, nog geen 10 jaar later, vliegen ze in het Surgical Theater inderdaad dankzij de snelle ontwikkelingen van VR-technologie, gezamenlijk en zo vaak ze maar willen door met o.a. CT-scans gegenereerde virtuele hersenen. Zie bijvoorbeeld onderstaande 360-graden video op YouTube.
Commentaar op dit bericht is uitgeschakeld